Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. II том. 436 бит
Һүҙлектәр буйынса эҙләү
СОРНЯК
сорнЯк м ҡый, сүп, ҡый (сүп) үләне; борьба с сорняками ҡый үләндәре менән көрәшеү
сорОдич м 1. туған, ҡәрҙәш, нәҫел 2. милләттәш, яҡташ
сОрок числ. ҡырҡ; сорок лет ҡырҡ йәш
сорока ж 1. зоол. һайыҫҡан 2. разг. ғәйбәтсе, күп һөйләүсе (кеше)
СОРОКАЛЕТИЕ с 1. (срок) ҡырҡ йыл; истекшее сорокалетие үткән ҡырҡ йыл 2. (годовщина ) ҡырҡ йәшлек, ҡырҡ йыллыҡ; сорокалетие учебного заведения уҡыу йортоноң ҡырҡ йыллығы
СОРОКАЛЕТНИЙ, -яя, -ее 1. в разн. знач. ҡырҡ йыллыҡ; сорокалетний юбилей ҡырҡ йыллыҡ юбилей; сорокалетняя служба ҡырҡ йыллыҡ хеҙмәт 2. ҡырҡ йәшлек; сорокалетняя жена ҡырҡ йәшлек ҡатын (йәмәғәт)
сороковой, -ая, -ое числ. ҡырҡынсы; сороковой номер ҡырҡынсы номер; сороковые годы ҡырҡынсы йылдар
СОРОКОНОЖКА ж ҡырҡаяҡ
сорокопУт м ҡарағанат, һайыҫҡан; серый сорокопут ваҡ һайыҫҡан
сорочечный, -ая, -ое ирҙәр күлдәге тегә торған; сорочечная ткань ирҙәр күлдәге тегә торған тауар
сорОчий, -ья, -ье һайыҫҡан ...ы; сорочье гнездо һайыҫҡан ояһы
сорОчка ж (мужская) күлдәк, ирҙәр күлдәге; (женская) эске күлдәк; белоснежная сорочка ап-аҡ күлдәк; ночная сорочка йоҡо күлдәге ♦ родиться в сорочке бәхетле булып тыуған
сорт м; в разн. знач. сорт, төр; мука первого сорта беренсе сортлы он; конфеты двух сортов ике төрлө кәнфит; сорт зерна ашлыҡ төрө
сортировать несов. что сорттарға айырыу, сортлау; сортировать товар тауарҙы сорттарға айырыу
сортироваться несов. страд. от сортировать
сортировка ж 1. см. сортировать; сортировка семян орлоҡто сорттарға айырыу 2. сортҡа айырыу машинаһы, сортлағыс, сортлау машинаһы; картофельная сортировка картуф сортлағысы
сортировочный, -ая, -ое 1. сортлау ...ы, сорттарға айырыу ...ы, сортлағыс; сортировочный цех сорттарға айырыу цехы; сортировочная машина сортлағыс машина 2. в знач. сущ. сортировочная ж сорттарға айырыу урыны (бинаһы)
СОРТИРОВЩИК м и сортировщица ж сорттарға айырыусы, сортлаусы
сортность ж; спец. сортлылыҡ; определить сортность кукурузы кукуруздың сортлы-лығын билдәләү; повышать сортность сортлы-лыҡты күтәреү
сОртный, -ая, -ое спец. 1. (принадлежащий к какому-л. сорту) сортлы 2. (высокосортный ) сортлы, юғары сортлы (сифатлы)
сортовой, -ая, -ое 1. юғары сортлы (сифатлы), сортлы; сортовая пшеница сортлы бойҙай; сортовые семена юғары сифатлы орлоҡтар 2. сорт ...ы; сортовое качество семян орлоҡтарҙың сорт билдәһе
сосальщик м (червь) имгес селәүсен
СОСАНИЕ с см. сосать 1, 2
СОСАТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое имеү ...ы; сосательные движения имеү хәрәкәттәре
сосать несов. 1. кого-что имеү; телёнок сосёт корову быҙау һыйырҙы имә; сосать материнскую грудь әсә күкрәген имеү 2. что һурыу, имеү; сосать конфету кәнфит һурыу; сосать соску имеҙлек имеү 3. без доп. безл. әрнеү, ауыртыу, һурылып килеү; сосать под ложечкой йөрәк һурылып килеү 4. перен. әрнеү, һыҙлау, ғазаплау; тоска сосёт сердце һағыш йөрәкте һыҙлата ♦ сосать кровь ҡанын эсеү (һурыу)
сосватать сов. см. сватать 1, 3
СОСЕД м и СОСЕДКА ж күрше; сосед по квартире фатир буйынса күрше; дружить с соседями күршеләр менән дуҫ булыу
сосЕдить несов. күрше булыу (йәшәү)
СОСЕДНИЙ, -яя, -ее күрше, йәнәш; соседнее село күрше ауыл; соседние девушки күрше ҡыҙҙар; соседняя комната йәнәш бүлмә
СОСЕДСКИЙ, -ая, -ое күрше ...ы; соседский сад күрше баҡсаһы; соседский парень күрше егете соседство с күршелек, күрше (йәнәш) булыу; жить по соседству күрше булып йәшәү; быть в соседстве с лесом урман менән йәнәш булыу
СОСЕДСТВОВАТЬ несов. күрше (йәнәш) булыу
сосиска ж сосиска (нәҙек колбаса)
СОСИСОЧНЫЙ, -ая, -ое сосиска ...ы; сосисочный фарш сосиска фаршы
сОска ж имеҙлек; сосать соску имеҙлек имеү соскабливать несов. см. соскоблить
соскабливаться несов. 1. см. соскоб-
литься 2. страд. от соскабливать соскакивать несов. см. соскочить соскальзывать несов. см. соскользнуть соскоблить сов. что ҡырыу, ҡырып алыу
(ташлау); соскоблить глину с сапог итектән балсыҡты ҡырыу; соскоблить краску со стены стеналағы буяуҙы ҡырып алыу
соскоблиться сов. ҡырылыу, таҙарыу
СОСКОВЫЙ, -ая, -ое имсәк ...ы; сосковые каналы имсәк каналдары
СОСКОК м; спорт. см. соскочить — соскакивать 1, 2
СОСКОЛЬЗНУТЬ сов. 1. шыуыу, шыуып төшөү; лыжа соскользнула с ноги саңғы аяҡтан шыуып төштө 2. тайыу, тайып китеү (ҡолау, төшөү); соскользнуть в яму соҡорға тайып төшөү 3. на что, во что; перен. төшөү, бирелеү; соскользнуть на обывательщину обывателлеккә бирелеү
436
сорнЯк м ҡый, сүп, ҡый (сүп) үләне; борьба с сорняками ҡый үләндәре менән көрәшеү
сорОдич м 1. туған, ҡәрҙәш, нәҫел 2. милләттәш, яҡташ
сОрок числ. ҡырҡ; сорок лет ҡырҡ йәш
сорока ж 1. зоол. һайыҫҡан 2. разг. ғәйбәтсе, күп һөйләүсе (кеше)
СОРОКАЛЕТИЕ с 1. (срок) ҡырҡ йыл; истекшее сорокалетие үткән ҡырҡ йыл 2. (годовщина ) ҡырҡ йәшлек, ҡырҡ йыллыҡ; сорокалетие учебного заведения уҡыу йортоноң ҡырҡ йыллығы
СОРОКАЛЕТНИЙ, -яя, -ее 1. в разн. знач. ҡырҡ йыллыҡ; сорокалетний юбилей ҡырҡ йыллыҡ юбилей; сорокалетняя служба ҡырҡ йыллыҡ хеҙмәт 2. ҡырҡ йәшлек; сорокалетняя жена ҡырҡ йәшлек ҡатын (йәмәғәт)
сороковой, -ая, -ое числ. ҡырҡынсы; сороковой номер ҡырҡынсы номер; сороковые годы ҡырҡынсы йылдар
СОРОКОНОЖКА ж ҡырҡаяҡ
сорокопУт м ҡарағанат, һайыҫҡан; серый сорокопут ваҡ һайыҫҡан
сорочечный, -ая, -ое ирҙәр күлдәге тегә торған; сорочечная ткань ирҙәр күлдәге тегә торған тауар
сорОчий, -ья, -ье һайыҫҡан ...ы; сорочье гнездо һайыҫҡан ояһы
сорОчка ж (мужская) күлдәк, ирҙәр күлдәге; (женская) эске күлдәк; белоснежная сорочка ап-аҡ күлдәк; ночная сорочка йоҡо күлдәге ♦ родиться в сорочке бәхетле булып тыуған
сорт м; в разн. знач. сорт, төр; мука первого сорта беренсе сортлы он; конфеты двух сортов ике төрлө кәнфит; сорт зерна ашлыҡ төрө
сортировать несов. что сорттарға айырыу, сортлау; сортировать товар тауарҙы сорттарға айырыу
сортироваться несов. страд. от сортировать
сортировка ж 1. см. сортировать; сортировка семян орлоҡто сорттарға айырыу 2. сортҡа айырыу машинаһы, сортлағыс, сортлау машинаһы; картофельная сортировка картуф сортлағысы
сортировочный, -ая, -ое 1. сортлау ...ы, сорттарға айырыу ...ы, сортлағыс; сортировочный цех сорттарға айырыу цехы; сортировочная машина сортлағыс машина 2. в знач. сущ. сортировочная ж сорттарға айырыу урыны (бинаһы)
СОРТИРОВЩИК м и сортировщица ж сорттарға айырыусы, сортлаусы
сортность ж; спец. сортлылыҡ; определить сортность кукурузы кукуруздың сортлы-лығын билдәләү; повышать сортность сортлы-лыҡты күтәреү
сОртный, -ая, -ое спец. 1. (принадлежащий к какому-л. сорту) сортлы 2. (высокосортный ) сортлы, юғары сортлы (сифатлы)
сортовой, -ая, -ое 1. юғары сортлы (сифатлы), сортлы; сортовая пшеница сортлы бойҙай; сортовые семена юғары сифатлы орлоҡтар 2. сорт ...ы; сортовое качество семян орлоҡтарҙың сорт билдәһе
сосальщик м (червь) имгес селәүсен
СОСАНИЕ с см. сосать 1, 2
СОСАТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое имеү ...ы; сосательные движения имеү хәрәкәттәре
сосать несов. 1. кого-что имеү; телёнок сосёт корову быҙау һыйырҙы имә; сосать материнскую грудь әсә күкрәген имеү 2. что һурыу, имеү; сосать конфету кәнфит һурыу; сосать соску имеҙлек имеү 3. без доп. безл. әрнеү, ауыртыу, һурылып килеү; сосать под ложечкой йөрәк һурылып килеү 4. перен. әрнеү, һыҙлау, ғазаплау; тоска сосёт сердце һағыш йөрәкте һыҙлата ♦ сосать кровь ҡанын эсеү (һурыу)
сосватать сов. см. сватать 1, 3
СОСЕД м и СОСЕДКА ж күрше; сосед по квартире фатир буйынса күрше; дружить с соседями күршеләр менән дуҫ булыу
сосЕдить несов. күрше булыу (йәшәү)
СОСЕДНИЙ, -яя, -ее күрше, йәнәш; соседнее село күрше ауыл; соседние девушки күрше ҡыҙҙар; соседняя комната йәнәш бүлмә
СОСЕДСКИЙ, -ая, -ое күрше ...ы; соседский сад күрше баҡсаһы; соседский парень күрше егете соседство с күршелек, күрше (йәнәш) булыу; жить по соседству күрше булып йәшәү; быть в соседстве с лесом урман менән йәнәш булыу
СОСЕДСТВОВАТЬ несов. күрше (йәнәш) булыу
сосиска ж сосиска (нәҙек колбаса)
СОСИСОЧНЫЙ, -ая, -ое сосиска ...ы; сосисочный фарш сосиска фаршы
сОска ж имеҙлек; сосать соску имеҙлек имеү соскабливать несов. см. соскоблить
соскабливаться несов. 1. см. соскоб-
литься 2. страд. от соскабливать соскакивать несов. см. соскочить соскальзывать несов. см. соскользнуть соскоблить сов. что ҡырыу, ҡырып алыу
(ташлау); соскоблить глину с сапог итектән балсыҡты ҡырыу; соскоблить краску со стены стеналағы буяуҙы ҡырып алыу
соскоблиться сов. ҡырылыу, таҙарыу
СОСКОВЫЙ, -ая, -ое имсәк ...ы; сосковые каналы имсәк каналдары
СОСКОК м; спорт. см. соскочить — соскакивать 1, 2
СОСКОЛЬЗНУТЬ сов. 1. шыуыу, шыуып төшөү; лыжа соскользнула с ноги саңғы аяҡтан шыуып төштө 2. тайыу, тайып китеү (ҡолау, төшөү); соскользнуть в яму соҡорға тайып төшөү 3. на что, во что; перен. төшөү, бирелеү; соскользнуть на обывательщину обывателлеккә бирелеү
436