Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. II том. 456 бит
Һүҙлектәр буйынса эҙләү
СТАРТ
от старости бельё иҫкереп һарғайған эске кейем ♦ на старости лет см. лета
СТАРТ м старт; дать старт старт биреү; выходить на старт стартҡа сығыу ♦ на старт! стартҡа! ( теҙелергә )
СТАРТЕР и СТАРТЁР м стартер (1. старт сигналын бирецсе 2. эске яныулы двигателдәр-ҙе эшләтеп ебәрә торган ҡулайлама); нажать на стартер стартерға баҫыу
СТАРТОВАТЬ сов., несов. старт алыу, ярыш башлау; мотогонщики стартуют мотоуҙышсылар старт ала
стартовый, -ая, -ое 1. старт ...ы; стартовый пистолет старт пистолеты 2. стартты билдәләгән, старт ...ы; стартовая линия старт һыҙығы
СТАРУХА ж әбей, ҡарсыҡ
СТАРУШКА ж әбекәй
СТАРЧЕСКИЙ, -ая, -ое ҡарттарға хас булған, ҡарттарса, ҡартлыҡ ...ы; старческие болезни ҡартлыҡ ауырыуҙары
СТАРШЕКЛАССНИК м и СТАРШЕКЛАССНИЦА ж юғары синыф уҡыусыһы
СТАРШЕКУРСНИК м и СТАРШЕКУРСНИЦА ж юғары курс студенты, юғары курста уҡыусы студент
СТАРШИЙ, -ая, -ее 1. оло, өлкән; старший сын оло ул 2. в знач. сущ. старшие мн. (взрослые) ололар, өлкәндәр 3. (стоящий выше по званию, чину, должности и т. п.) өлкән; старший мастер өлкән мастер; старший научный сотрудник өлкән ғилми хеҙмәткәр 4. в знач. сущ. старший м и старшая ж етәксе, башлыҡ; старший отделения бүлек башлығы 5. юғары; старший класс юғары синыф
СТАРШИНА м; в разн. знач. старшина; старшина роты рота старшинаһы; волостной старшина волость (улус) старшинаһы
СТАРШИНСТВО с ололоҡ (йәш, дәрәжә һ. б. буйынса); занимать места по старшинству ололоҡ буйынса урындар алыу
старый, -ая, -ое 1. ҡарт, оло, ҡары; старый человек ҡары кеше; старое дерево ҡарт ағас; я уже стар оломон инде 2. иҫке, элекке, әүәлге, күптәнге; старый друг күптәнге дуҫ; старая рана элекке яра; старый сад иҫке баҡса; старый анекдот иҫке мәҙәк 3. иҫке, иҫкергән; старый учебник иҫке дәреслек; старое платье иҫке күлдәк; старый билет иҫке билет 4. иҫке, элекке; старая квартира элекке фатир; старые газеты иҫке гәзиттәр 5. (старинный) боронғо, элекке; старая посуда боронғо һауыт-һаба; старая монета боронғо аҡса 6. (опытный) тәжрибәле, ҡарт; старый воин ҡарт яугир; старый лесоруб тәжрибәле урман ҡырҡыусы 7. (относящийся к урожаю или запасам предшествующего года) иҫке, үткән йылғы, былтырғы; старый хлеб иҫке иген 8. в знач. сущ. старое с иҫке(ләр), элекке(ләр), иҫкелек; помнить старое элеккеләрҙе иҫләү ♦ старая дева ҡарт (ултырған) ҡыҙ; старая пес-
ня иҫке йыр (кцп ҡабатланган, тапалган һцҙ, фекер, тәҡдим һ. б.); старый стиль иҫке стиль, элекке иҫәп (боронго йыл иҫәбе); и старый и малый; и стар и мал; и стар и млад йәше-ҡарты, бөтә булғаны, барыһы ла, олоһо-кесеһе; по старой памяти элекке танышлыҡ (дуҫлыҡ) буйынса СТАРЬЁ с собир.; разг. иҫке-моҫҡо (нәмәләр), иҫкергән (күренеш); торговать старьём иҫке-моҫҡо менән һатыу итеү
СТАРЬЁВЩИК м и СТАРЬЁВЩИЦА ж иҫке-моҫҡосо, иҫке-моҫҡо менән һатыу итеүсе
СТАСКАТЬ сов. кого-что; разг. ташыу, ташып ҡуйыу (бөтөрөү, алыу); стаскать сено бесәнде ташып бөтөрөү
СТАСКИВАТЬ несов. см. стащить 1—3, стаскать
СТАСКИВАТЬСЯ несов. 1. разг. (сниматься — об одежде, обуви) сиселеү 2. страд. от стаскивать
СТАСОВАТЬ сов. что бутау, аралаштырыу (кәрт тураһында)
СТАСОВАТЬСЯ сов. буталыу, аралашыу (кәрт тураһында)
СТАТИКА ж статика (1. механиканың бер бцлеге 2. тынлыҡ хәле, тик торош)
СТАТИСТ м и СТАТИСТКА ж статист (театрҙа һцҙһеҙ ролдәрҙе йәки ярҙамсы ролдәр башҡарыусы актёр)
СТАТИСТИК м статистик (статистика белгесе)
СТАТИСТИКА ж; статистика (1. ижтимаги тормоштоң, йәмгиәттең төрлө кцренештәре-нең иҫәбен алып, һан кцрһәткестәрен сагыш-тырып өйрәнгән фән 2. халыҡ хужалыгы тармаҡтары цҫешен иҫәпкә алыу 3. төрлө фәндә һан кцрһәткесе менән эш итец, өйрәнец, тик-шеренец ысулы); заниматься статистикой статистика менән шөғөлләнеү; статистика рождаемости тыуыу статистикаһы
СТАТИСТИЧЕСКИЙ, -ая, -ое 1. статистик; статистические сведения статистик мәғлүмәттәр 2. статистика ...ы; статистический отдел статистика бүлеге
СТАТИЧЕСКИЙ, -ая, -ое 1. статик; статическая теория статик теория 2. см. статичный
СТАТИЧНЫЙ, -ая, -ое статик, хәрәкәтһеҙ; статичное состояние статик хәл
стАтный, -ая, -ое зифа, зифа буйлы, һомғол, матур һынлы; статная девушка зифа буйлы ҡыҙ; быть статным һомғол булыу
СТАТОР м статор (электр машиналарының, турбиналарҙың әйләнмәй торган өлөшө)
СТАТУС м (правовое положение) статус; статус языка телдең статусы
стАтус-квО м нескл.; юр. (сложившееся положение) статус-кво, хәл
СТАТУТ м статут; статут ордена Славы Дан ордены статуты; статут ООН БМО-ның статуты
456
от старости бельё иҫкереп һарғайған эске кейем ♦ на старости лет см. лета
СТАРТ м старт; дать старт старт биреү; выходить на старт стартҡа сығыу ♦ на старт! стартҡа! ( теҙелергә )
СТАРТЕР и СТАРТЁР м стартер (1. старт сигналын бирецсе 2. эске яныулы двигателдәр-ҙе эшләтеп ебәрә торган ҡулайлама); нажать на стартер стартерға баҫыу
СТАРТОВАТЬ сов., несов. старт алыу, ярыш башлау; мотогонщики стартуют мотоуҙышсылар старт ала
стартовый, -ая, -ое 1. старт ...ы; стартовый пистолет старт пистолеты 2. стартты билдәләгән, старт ...ы; стартовая линия старт һыҙығы
СТАРУХА ж әбей, ҡарсыҡ
СТАРУШКА ж әбекәй
СТАРЧЕСКИЙ, -ая, -ое ҡарттарға хас булған, ҡарттарса, ҡартлыҡ ...ы; старческие болезни ҡартлыҡ ауырыуҙары
СТАРШЕКЛАССНИК м и СТАРШЕКЛАССНИЦА ж юғары синыф уҡыусыһы
СТАРШЕКУРСНИК м и СТАРШЕКУРСНИЦА ж юғары курс студенты, юғары курста уҡыусы студент
СТАРШИЙ, -ая, -ее 1. оло, өлкән; старший сын оло ул 2. в знач. сущ. старшие мн. (взрослые) ололар, өлкәндәр 3. (стоящий выше по званию, чину, должности и т. п.) өлкән; старший мастер өлкән мастер; старший научный сотрудник өлкән ғилми хеҙмәткәр 4. в знач. сущ. старший м и старшая ж етәксе, башлыҡ; старший отделения бүлек башлығы 5. юғары; старший класс юғары синыф
СТАРШИНА м; в разн. знач. старшина; старшина роты рота старшинаһы; волостной старшина волость (улус) старшинаһы
СТАРШИНСТВО с ололоҡ (йәш, дәрәжә һ. б. буйынса); занимать места по старшинству ололоҡ буйынса урындар алыу
старый, -ая, -ое 1. ҡарт, оло, ҡары; старый человек ҡары кеше; старое дерево ҡарт ағас; я уже стар оломон инде 2. иҫке, элекке, әүәлге, күптәнге; старый друг күптәнге дуҫ; старая рана элекке яра; старый сад иҫке баҡса; старый анекдот иҫке мәҙәк 3. иҫке, иҫкергән; старый учебник иҫке дәреслек; старое платье иҫке күлдәк; старый билет иҫке билет 4. иҫке, элекке; старая квартира элекке фатир; старые газеты иҫке гәзиттәр 5. (старинный) боронғо, элекке; старая посуда боронғо һауыт-һаба; старая монета боронғо аҡса 6. (опытный) тәжрибәле, ҡарт; старый воин ҡарт яугир; старый лесоруб тәжрибәле урман ҡырҡыусы 7. (относящийся к урожаю или запасам предшествующего года) иҫке, үткән йылғы, былтырғы; старый хлеб иҫке иген 8. в знач. сущ. старое с иҫке(ләр), элекке(ләр), иҫкелек; помнить старое элеккеләрҙе иҫләү ♦ старая дева ҡарт (ултырған) ҡыҙ; старая пес-
ня иҫке йыр (кцп ҡабатланган, тапалган һцҙ, фекер, тәҡдим һ. б.); старый стиль иҫке стиль, элекке иҫәп (боронго йыл иҫәбе); и старый и малый; и стар и мал; и стар и млад йәше-ҡарты, бөтә булғаны, барыһы ла, олоһо-кесеһе; по старой памяти элекке танышлыҡ (дуҫлыҡ) буйынса СТАРЬЁ с собир.; разг. иҫке-моҫҡо (нәмәләр), иҫкергән (күренеш); торговать старьём иҫке-моҫҡо менән һатыу итеү
СТАРЬЁВЩИК м и СТАРЬЁВЩИЦА ж иҫке-моҫҡосо, иҫке-моҫҡо менән һатыу итеүсе
СТАСКАТЬ сов. кого-что; разг. ташыу, ташып ҡуйыу (бөтөрөү, алыу); стаскать сено бесәнде ташып бөтөрөү
СТАСКИВАТЬ несов. см. стащить 1—3, стаскать
СТАСКИВАТЬСЯ несов. 1. разг. (сниматься — об одежде, обуви) сиселеү 2. страд. от стаскивать
СТАСОВАТЬ сов. что бутау, аралаштырыу (кәрт тураһында)
СТАСОВАТЬСЯ сов. буталыу, аралашыу (кәрт тураһында)
СТАТИКА ж статика (1. механиканың бер бцлеге 2. тынлыҡ хәле, тик торош)
СТАТИСТ м и СТАТИСТКА ж статист (театрҙа һцҙһеҙ ролдәрҙе йәки ярҙамсы ролдәр башҡарыусы актёр)
СТАТИСТИК м статистик (статистика белгесе)
СТАТИСТИКА ж; статистика (1. ижтимаги тормоштоң, йәмгиәттең төрлө кцренештәре-нең иҫәбен алып, һан кцрһәткестәрен сагыш-тырып өйрәнгән фән 2. халыҡ хужалыгы тармаҡтары цҫешен иҫәпкә алыу 3. төрлө фәндә һан кцрһәткесе менән эш итец, өйрәнец, тик-шеренец ысулы); заниматься статистикой статистика менән шөғөлләнеү; статистика рождаемости тыуыу статистикаһы
СТАТИСТИЧЕСКИЙ, -ая, -ое 1. статистик; статистические сведения статистик мәғлүмәттәр 2. статистика ...ы; статистический отдел статистика бүлеге
СТАТИЧЕСКИЙ, -ая, -ое 1. статик; статическая теория статик теория 2. см. статичный
СТАТИЧНЫЙ, -ая, -ое статик, хәрәкәтһеҙ; статичное состояние статик хәл
стАтный, -ая, -ое зифа, зифа буйлы, һомғол, матур һынлы; статная девушка зифа буйлы ҡыҙ; быть статным һомғол булыу
СТАТОР м статор (электр машиналарының, турбиналарҙың әйләнмәй торган өлөшө)
СТАТУС м (правовое положение) статус; статус языка телдең статусы
стАтус-квО м нескл.; юр. (сложившееся положение) статус-кво, хәл
СТАТУТ м статут; статут ордена Славы Дан ордены статуты; статут ООН БМО-ның статуты
456