Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. II том. 605 бит


Һүҙлектәр буйынса эҙләү

Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. II том

ХОЗЯЙСКИЙ, -ая, -ое 1. хужа ...ы; хозяйская дочь хужа ҡыҙы 2. хужаларса, хужа кеүек; хозяйское отношение к делу эшкә хужаларса мөнәсәбәт ♦ дело хозяйское разг. үҙең беләһең, үҙең теләгәнсә эшлә
ХОЗЯЙСТВЕННИК м хужалыҡ итеүсе, хужалыҡ кешеһе, хужалыҡсан
ХОЗЯЙСТВЕННОСТЬ ж хужалыҡсыллыҡ, тернәкселлек, һаҡсыллыҡ; проявить хозяйственность һаҡсыллыҡ күрһәтеү
ХОЗЯЙСТВЕННЫЙ, -ая, -ое 1. хужалыҡ ...ы; хозяйственный год хужалыҡ йылы; хозяйственный инвентарь хужалыҡ кәрәк-яраҡтары 2. хужалыҡсыл, йүнсел, һаҡсыл, донъясыл; хозяйственный человек хужалыҡсыл кеше; быть хозяйственным донъясыл булыу 3. (рациональный , безубыточный) һаҡсыл, сығымһыҙ 4. (властный) хужаларса, хужаларға хас; хозяйственный тон хужаларға хас тон ♦ хозяйственное мыло кер һабыны
ХОЗЯЙСТВО с 1. в разн. знач. хужалыҡ, донъя; народное хозяйство халыҡ хужалығы; сельское хозяйство ауыл хужалығы; единоличное хозяйство яңғыҙаҡ хужалыҡ; рыбное хозяйство балыҡсылыҡ хужалығы; вести хозяйство хужалыҡ итеү; наладить хозяйство донъя бөтәйтеү; разбазаривать хозяйство донъя туҙҙырыу 2. (предметы быта) өй (йорт) әйберҙәре, хужалыҡ кәрәк-яраҡтары
ХОЗЯЙСТВОВАТЬ несов. хужалыҡ итеү, хужалыҡты алып барыу
ХОККЕИСТ м хоккейсы
хоккей м хоккей; (на льду) боҙҙағы хоккей; (с шайбой) шайбалы хоккей; (на траве) сәкән; играть в хоккей сәкән һуғыу
хоккЕйный, -ая, -ое хоккей ...ы; хоккейный матч хоккей ярышы; хоккейная команда хоккей командаһы
ХОЛЕНЫЙ и ХОЛЁНЫЙ, -ая, -ое иркә, наҙлы, үтә йомшаҡ; холёный человек наҙлы кеше; холеные руки үтә йомшаҡ ҡулдар
ХОЛЕРА ж ваба, холера; заразиться холерой ваба йоҡтороу
ХОЛЕРИК м холерик (ҡыҙыу тәбиғәтле кеше)
ХОЛЕРИЧЕСКИЙ, -ая, -ое холерик, ҡыҙыу, холерикка хас; холерический темперамент холерик темперамент
ХОЛЕРНЫЙ, -ая, -ое 1. ваба ...ы, вабалы, холералы, холера ...ы; холерные микробы ваба микробтары; холерный год ваба йылы 2. в знач. сущ. холерный м и холерная ж (заболевший холерой ) ваба менән ауырыусы
ХОЛЕСТЕРИН м; биол. холестерин (организмда кцҙәнәк мембранаһы составындағы юғары май кислоталары менән ҡатмарлы эфирҙар барлыҡҡа килтерецсе органик матдә)
ХОЛЕЦИСТИТ м; мед. холецистит (цт ҡыуығының шешеце )
ХОЛОДНОСТЬ
ХОЛИТЬ несов. кого-что иркәләп (яҡшы итеп) тотоу (тәрбиәләү, ҡарау), наҙлау; холить лошадь атты иркәләп ҡарау
ХОЛКА ж мунда, һауры; лошадь с высокой холкой бейек мундалы ат
ХОЛЛ м холл (ҡунаҡханала, театрҙа, кинола һ. б. көтөц, ял итец залы)
ХОЛМ м уба, ҡалҡыулыҡ, түмәләс; вершина холма уба түбәһе; взбираться на холм түмәләскә үрләү
ХОЛМИК м уба(л)сыҡ, бәләкәй ҡалҡыулыҡ
ХОЛМИСТЫЙ, -ая, -ое ҡалҡыулы, түбәле, убалы, убалсыҡлы; холмистая местность убалы ер
ХОЛМИТЬСЯ несов. ҡалҡып тороу, убала-нып ятыу, убалсыҡланыу
хОлод м 1. һыуыҡ, һалҡын, һыуыҡлыҡ; зимний холод ҡышҡы һыуыҡ; вынести на холод һалҡынға сығарыу 2. мн. холода (о погоде) һыуыҡ ваҡыт, һалҡын (һыуыҡ) көндәр, һыуыҡтар, һалҡындар; начались холода һалҡындар башланды; осенние холода көҙгө һыуыҡ көндәр 3. (ощущение озноба) өшөтөү, һыуыныу; бросает то в жар, то в холод бер ҡыҙҙыра, бер өшөтә 4. перен . (равнодушие) һалҡынлыҡ, һалҡын ҡараш, иғтибарһыҙлыҡ; от неё веет холодом безл. унан һалҡынлыҡ бөркөлә
ХОЛОДАТЬ несов. 1. безл. һалҡынайтыу, һыуытыу, һыуыта (һалҡыная) төшөү; начинает холодать көн һалҡынайта башланы 2. разг. см. холодеть 1, 2
ХОЛОДЕТЬ несов. 1. һыуыныу, һалҡынайыу; на улице холодеет безл. тышта һалҡыная 2. һыуыныу, өшөү; руки холодеют на морозе һалҡында ҡулдар өшөй 3. эҫеле-һыуыҡлы булып китеү, ҡурҡыу, ҡот осоу; холодеть от ужаса ныҡ ҡурҡыуҙан эҫеле-һыуыҡлы булып китеү
холодЕц м ҡойҡа, тертелдәк (ашамлыҡ)
ХОЛОДИЛЬНИК м һыуытҡыс; хранить мясо в холодильнике итте һыуытҡыста һаҡлау
ХОЛОДИЛЬНЫЙ, -ая, -ое һыуытҡыс, һыуытыу ...ы; холодильная аппаратура һыуытҡыс аппаратура
ХОЛОДИТЬ несов. 1. что; разг. (охлаждать ) һыуытыу, һалҡынайтыу, өшөтөү; северный ветер холодит лицо тиреҫ (төньяҡ) еле битте өшөтә 2. (освежать) һалҡынайтыу; мята холодит во рту бөтнөк ауыҙҙы һалҡынайта
ХОЛОДНО 1. нареч. илтифатһыҙ, һалҡын; холодно ответить һалҡын яуап биреү 2. в знач. сказ., безл. һалҡын, һыуыҡ; сегодня холодно бөгөн һыуыҡ; мне холодно миңә һалҡын ♦ ни жарко ни холодно кому, от чего барыбер, бер ҙә иҫ китмәү
ХОЛОДНОКРОВНЫЙ, -ая, -ое 1. зоол. һыуыҡ ҡанлы (балыҡ, баҡа һ.б.) 2. уст. см. хладнокровный
ХОЛОДНОСТЬ и уст. ХОЛОДНОСТЬ ж һалҡынлыҡ, иғтибарһыҙлыҡ; холодность отношений мөнәсәбәттәрҙең һалҡынлығы
605